Structuur durven loslaten: Artsen zonder Grenzen in Dialogue Magazine

Flexibel inspelen op noodsituaties is voor Artsen zonder Grenzen een zaak van leven of dood. Het geheim van de hulporganisatie is volgens Martine Flokstra, lid van het noodhulpteam, een structurele aanpak, gekoppeld aan flexibiliteit op de grond. “Wendbaarheid is voor ons absolute noodzaak.”

Volledig ingespeeld op hulpvragen
De organisatie van Artsen zonder Grenzen bestaat uit operationele regioteams, functionele teams en afdelingen en noodhulpteams. “Alle afdelingen zijn volledig ingespeeld op noodhulpvragen”, aldus Flokstra. Operationele managers hebben bij Artsen zonder Grenzen ongeveer zes landen onder hun hoede. In hun teams zitten experts op de gebieden gezondheidszorg, medisch, inkoop, financieel, human resources en logistiek. Een speciale logistieke afdeling faciliteert die teams. Flokstra: “Die teams kennen de landen al en veel medewerkers op kantoor hebben zelf gewerkt in de getroffen gebieden.”

Snelheid belangrijker dan nauwkeurigheid
Het inspringen in natuurrampen of brandhaarden, begint met een assessment van de situatie. Flokstra: “Wat is er aan de hand en wat is er nodig? Maar ook: zijn wij nodig of kan een andere hulporganisatie hier beter aan de slag? Het type ramp of oorlog wordt bekeken, waarna we een draaiboek in werking stellen. Zeker in de eerste 24 uur na een ramp, bijvoorbeeld na de aardbeving in Haïti, is snelheid belangrijker dan nauwkeurigheid. Medewerkers die beschikbaar zijn worden in het vliegtuig gezet. Ondertussen duwt de logistieke afdeling materialen naar het noodgebied. Denk aan medicijnen, verbandmateriaal, medische instrumenten, maar ook aan tenten, keukensets, materiaal voor drinkwater en sanitair.”

Inherent aan noodhulp
Hoe weten je wat er nodig is? Flokstra: “Uit ervaring weet je dat je bij aardbevingen veel orthopedische problemen tegenkomt en mensen die hun huis kwijt zijn. Je start daarom een chirurgisch kliniek op. Je distribueert spullen voor drinkwater en je bouwt latrines waarmee je veel ziektes voorkomt.” Eerst denkt het hoofdkantoor aan de mensen op de grond. Op een gegeven moment is er ter plaatse een structuur ingeregeld en worden de zaken omgedraaid. Flokstra: “Dan gaf ik als projectcoördinator aan wat we nodig hadden. In het begin kan het zo zijn dat je een teveel aan middelen en materialen hebt, maar dat neem je op de koop toe. Je moet wel snel kunnen inspringen om mensenlevens te redden. Dat is inherent aan acute noodhulp. Als eenmaal de structuur staat, kun je gericht aangeven wat er nodig is.”

Weet wat je kaders zijn
Wendbaarheid is een kerncompetentie voor Artsen zonder Grenzen. Maar die flexibiliteit kan volgens Flokstra niet opgebracht kan worden zonder een goede structuur. “Weet vanuit je doelstellingen wat je kaders zijn. Werken in structuren creëert flexibiliteit, maar wordt geen slaaf van je eigen structuur”, geeft ze het bedrijfsleven mee. Op persoonlijk niveau is het ook schakelen. Flokstra: “Na op missie te zijn geweest, sta je ineens weer in het welvarende Nederland in de Albert Heijn je boodschappen te doen. Dat is gek, maar ook weer erg fijn. Je kunt afstand van de situatie in het rampgebied nemen. Je hebt het nodig om te zien dat er leven is buiten het werkveld van Artsen zonder Grenzen.”

Artsen zonder Grenzen in het kort…
• 1.120 medewerkers
• 26 landen
• Medewerkers ter plaatse: 7.490
• Opgenomen patiënten in 2011: 77.694
• 2.488.438 consulten in 2011
• uitgaven: 140.475.000 euro
• 1999: Nobelprijs voor de Vrede
• Gironummer 41215974

Wilt u het magazine ontvangen?
Dit is een samenvatting van een artikel in Dialogue Magazine:het magazine van Resources Global Professionals.  U kunt deze dan ook bekijken op onze website: http://www.resources.nl. Wilt u Dialogue Magazine ontvangen: mail dan uw naam en adresgegevens naar arthur.izeboud@resourcesglobal.com